Als je gaat samenwonen, moet je allerlei dingen regelen. Veel van die dingen zijn heel leuk, zoals het uitzoeken van gordijnen en het kiezen van een nieuw bankstel. Maar je moet ook zaken regelen waar je misschien liever niet over nadenkt. Blijft de ander wel verzorgd achter als een van jullie overlijdt, wat gebeurt er met jullie gezamenlijke woning als jullie uit elkaar gaan en wat gebeurt er verder als de relatie stukloopt? Geen feestelijke onderwerpen, maar wel belangrijk om even bij stil te staan en vast te leggen in een samenlevingscontract of een testament.
1 Samenlevingscontract
Een samenlevingscontract brengt allerlei voordelen met zich mee. Zo leg je vast wie wat betaalt. Denk daarbij bijvoorbeeld aan de kosten die samenhangen met het kopen van een huis of de woonlasten, de boodschappen en de verzorging en opvoeding van eventuele kinderen. Je kunt opnemen welke goederen privé-eigendom zijn van de een en welke van de ander, welke goederen gezamenlijk eigendom zijn en bijvoorbeeld van wie welke auto is.
Wat ook heel belangrijk is om in je samenlevingscontract op te nemen, is een investeringsovereenkomst; daarmee leg je vast dat als jullie onverhoopt uit elkaar gaan en een van jullie beide heeft meer geld geïnvesteerd in bijvoorbeeld de gezamenlijke woning die partner het geïnvesteerde geld terugkrijgt.
Een ander belangrijke regeling dat vastgelegd kan worden in een samenlevingscontract, is het verblijvingsbeding. Als een van de partners dan overlijdt, komen alle gezamenlijke bezittingen toe aan de andere partner. Dat is belangrijk omdat de samenwonenden op grond van de wet geen erfgenamen van elkaar zijn. Dat kan tot vervelende situaties leiden als er sprake is van een gezamenlijk vermogen. Het kan dan namelijk zo zijn dat de familie van de overleden partner recht heeft op het aandeel in het gezamenlijke vermogen van de overleden partner. Dat betekent misschien wel dat de overgebleven partner de gezamenlijke woning moet verkopen om de familie van de overleden partner het aandeel waar ze recht op hebben te kunnen uitbetalen. Door een verblijvingsbeding op te nemen in het samenlevingscontract, mogen alle gezamenlijke bezittingen bij de achtergebleven partner blijven.
2 Testament opstellen
Hebben jullie kinderen, dan is het altijd raadzaam ook een testament op te laten stellen. Kinderen hebben namelijk recht op een aandeel in de nalatenschap van hun ouders, de zogenaamde legitieme portie. Dat is wettelijk zo geregeld en dat kun je nooit uitsluiten. Wat je wel kunt doen, is in een testament laten vastleggen dat het uitkeren van die legitieme portie wordt uitgesteld tot het overlijden van de langstlevende ouder. Door dat vast te leggen komt, bij het overlijden van een van jullie, de langstlevende daardoor in ieder geval niet in de financiële problemen.
3 Fiscaal partnerschap
Als je gaat samenwonen heeft dat ook fiscale consequenties. Denk daarbij aan het verdelen van aftrekposten en het krijgen van heffingskortingen. Hou dus rekening met het feit dat jullie ook fiscaal partners zijn. Had je, voor jullie gingen samenwonen, recht op uitkeringen of toeslagen van de belastingdienst? Het feit dat jullie zijn gaan samenwonen kan gevolgen hebben voor de hoogte van die toeslagen of uitkeringen. Daarom is het van belang goed na te gaan of je, als je gaat samenwonen, nog steeds dezelfde rechten hebt op die uitkeringen en toeslagen. Veranderingen in jullie situatie moet je zelf doorgeven aan de belastingdienst.
4 Pensioen
Als je gaat samenwonen is het verstandig elkaar aan te melden bij de pensioenuitvoerder voor het nabestaandenpensioen, anders gaat het pensioen verloren. Dat aanmelden gaat niet automatisch, dus denk daaraan. Vaak is daarvoor wel een notarieel samenlevingscontract nodig. Denk er ook aan elkaar af te melden als jullie uit elkaar gaan.
5 Erkenning en aanvragen gezag eventuele kinderen
Krijg je als samenwoners kinderen? Zorg dan dat de vader de kinderen erkend en het gezag aanvraagt. Dat zijn twee aparte dingen en die moet je zelf regelen bij de gemeente en de rechtbank.
Meer weten?
Wil je meer weten over het samenlevingscontract of het testament? Heb je specifieke vragen over de investeringsovereenkomst, het verblijvingsbeding of heb je andere vragen? Neem gerust contact met ons op. Ook ben je van harte welkom op ons inloopspreekuur voor een gratis tienminutengesprek, elke maandag van 9.00 tot 10.00 uur.
